|
|
|
|
De tak Johan Franco van de IJsselsteinse familie
Johan Franco IV, arts in Barneveld |
|
Johan Franco IV (10.2) was de oudste zoon van de op de vorige pagina genoemde Johan Franco III en diens vrouw Marie Jeanne Florentine Trip. Hij werd in 1803 geboren in IJsselstein.
Net als zijn vader studeerde Johan Franco geneeskunde in Utrecht. Bestrijder van de Groninger ziekte Tijdens zijn studententijd hielp Johan Franco IV in Groningen bij de bestrijding van de 'Groninger ziekte'. Dat was een epidemie, waarschijnlijk een vorm van malaria, die in 1826 in Groningen en enkele andere plaatsen was uitgebroken (zie Wikipedia). De epidemie kostte aan bijna 10% van de bevolking van de stad Groningen het leven. Diverse medici en medisch studenten kwamen belangeloos naar Groningen om hulp te bieden. Johan Franco voelde zich waarschijnlijk betrokken bij de situatie in Groningen omdat zijn grootouders van moederskant en andere familieleden daar woonden. Zijn grootmoeder Gijsberta Maria Trip-van Omphal overleed tijdens de epidemie. Als blijk van erkentelijkheid kende het hoofdbestuur van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen aan Johan Franco en een aantal anderen de eremedaille in zilver toe. Op de medaille wordt de godin Minerva afgebeeld die een boek geeft aan een geknield figuur. Op de andere kant van de medaille is Johan Franco's eerste voornaam ten onrechte geschreven als Johannes. Doctor in de geneeskunde In mei 1828 promoveerde Johan Franco cum laude tot doctor in de geneeskunde op een (uiteraard in het Latijn geschreven) proefschrift met de titel De tussi convulsiva (Over kinkhoest). Hierboven staat links het voorblad van het proefschrift en rechts de eerste tekstpagina: "Het is niet zonder reden dat kinkhoest als de gevaarlijkste kinderziekte wordt beschouwd, zowel vanwege de hevigheid van de ziekte zelf als vanwege de schadelijke effecten die de ziekte, als die voorbij is, in het lichaam kan achterlaten, en vooral in de ademhalingsorganen (..., enzovoort)." Gemeentearts in Barneveld Enkele maanden later plaatste de gemeente Barneveld een oproep voor gegadigden voor de functie van gemeentearts. Een gemeentearts had onder andere tot taak de 'gemeentearmen' (arme inwoners die niet onder de zorg van de diaconie vielen) gratis te behandelen, te helpen bij bevallingen, doodsverklaringen af te geven en het gemeentebestuur te adviseren over diverse onderwerpen. Daarnaast kon hij een eigen praktijk hebben. Johan Franco Beijen solliciteerde naar de functie en werd benoemd. Kort daarna ging hij in Barneveld wonen en nam hij zijn taken op zich. Aansluitend sloot hij ook een overeenkomst met de hervormde gemeente over de behandeling van de 'diaconie-armen'. In 1829 promoveerde hij in Utrecht tot doctor in de chirurgie. Dat werd destijds gezien als een apart vakgebied. Getrouwd met Anne H.F. Bogaard Johan Franco trouwde in 1829 met Anne Helène Florentine Bogaard. Zij was in 1804 in het Duitse Kleef, dat toen onder Frans bestuur stond, geboren als dochter van Vincent Cornelis Bogaard en Johanna Jacoba Gerardina Beelaerts van Blokland. Haar vader was toen wethouder in Kleef. Later werd hij secretaris van de stad Arnhem. Nadat hij in 1815 was overleden, verhuisde Annes moeder met de kinderen naar IJsselstein. Het gezin kwam daar in contact met Johan Franco III en diens familie, die tot dezelfde maatschappelijke bovenlaag behoorden. Uit het woord "jonkvrouwe" in de huwelijksadvertentie uit 1829 zou kunnen worden afgeleid dat Anne van adel was. Dat was zij niet, al werden de broers van haar moeder in de jaren 1815-1817 wel in de adelstand verheven. Overigens werden ook andere aanzienlijke jonge dames in die tijd wel als "jonkvrouwe" aangeduid. Leven en werken in BarneveldJohan Franco IV en zijn vrouw kregen in de jaren 1829-1845 in Barneveld elf kinderen. Drie van hen overleden op jonge leeftijd.Het gezin woonde in een groot huis, 'Huize Duinkerken', in de Schoutenstraat. Beijen had, zoals veel dorpsdokters, een apotheek aan huis en liet zich assisteren door bedienden voor het bereiden van de drankjes en de pillen. Het huwelijk van het echtpaar lijkt niet goed te zijn geweest. Uit een artikel in het blad Oud Barneveld kan worden afgeleid dat Johan Franco er nogal wat andere relaties op nahield, en dat dat in het dorp algemeen bekend was. Iemand schreef later in een brief: "Hij had in Turkije moeten geboren worden, dan had hij zoo veel vrouwen mogen nemen als hij betalen kon, want een Turk mag 4 wettige vrouwen hebben en zoo veel anderen als hij wil. Maar daar dat nu hier geen gebruik is, heeft hij verkeerd gedaan, te meer daar hij in een dorp woonde, waar niets geheim blijft."  Johan Franco's echtgenote (hierboven op een foto) werd op latere leeftijd met ernstige psychische problemen opgenomen in het Oude en Nieuwe Gasthuis in Zutphen. Zij overleed daar in 1877. Van Johan Franco zelf is geen foto bekend. Overleden in 1878In 1877 vroeg Beijen de gemeenteraad om ontslag als gemeentearts vanwege zijn slechte gezondheid. Hij overleed in april 1878, 74 jaar oud.De Barneveldsche Courant uitte na zijn overlijden grote waardering voor zijn werk als arts. 
Kinderen van Johan Franco IVVerschillende kinderen van Johan Franco IV komen ter sprake op andere pagina's: |
|
De volgende pagina De voorpagina |
Het inhoudsoverzicht De bovenkant van de pagina |
Zoeken op deze website Contact |