|
|
|
|
De tak Gijsbert van de IJsselsteinse familie
Katie Terry McSaley of Theodora Klaasje Beijen |
Stiefdochter DoraOp de pagina Dirk Jan en de Gooise Beijens staat een foto die gemaakt is ter gelegenheid van het vijftigjarig huwelijk van Theodorus Beijen senior (12.27) en Klaasje Lustig in 1936. Onder de foto wordt een van de gefotografeerden aangeduid als "hun stiefdochter Dora". Die enigszins geheimzinnige stiefdochter (hiernaast extra geaccentueerd op een uitsnede uit die foto) is de hoofdpersoon van deze pagina.Geboren in EdinburghOp de vraag hoe Dora in werkelijkheid heette, geven de bevolkingsregisters van een aantal Nederlandse gemeenten verschillende antwoorden. Over één ding zijn ze het eens: ze is geboren in Edinburgh op 5 december 1908. In het General Record Office for Scotland in Edinburgh heb ik inderdaad de aangifte van haar geboorte gevonden. Die aangifte werd op 29 december 1908 gedaan door haar moeder, Nellie McSaley, die ongetrouwd was en van beroep medewerkster in een tabakswinkel (Tobacconists' Assistant). Het meisje kreeg de naam Katie Terry McSaley. Omdat ze niet uit een wettig huwelijk geboren was, werd bij de aangifte aangetekend dat het kind "illegitimate" was. De geboortedatum die bij de aangifte werd opgegeven klopt met de Nederlandse gegevens: 5 december 1908.Over Nellie McSaley is verder niets bekend. Uit een huwelijksakte uit 1932 die hieronder wordt genoemd valt op te maken dat ze niet kort na de geboorte van haar dochter is overleden, maar om een andere reden niet voor het kind kon zorgen. Hoogstwaarschijnlijk werd Katie op jonge leeftijd opgevangen in het gezin van Theodorus Beijen senior. Theodorus en zijn vrouw Klaasje woonden toen in Leith, een havenstadje vlak ten noorden van Edinburgh. Toen ze enkele jaren later weer naar Nederland gingen, namen zij Katie mee. We kunnen alleen maar gissen naar de reden waarom Theodorus en Klaasje voor het meisje gingen zorgen. Het zou kunnen zijn dat Theodorus zelf of (en dat lijkt waarschijnlijker) zijn zoon Theodorus junior (13.39) de verwekker van Katie was. De laatstgenoemde was bij de geboorte van het meisje 24 jaar. Hij trouwde een kleine twee jaar later in Leith met Margaret Lynch. Aangegeven in NaardenTheodorus en Klaasje kwamen in april 1913 in Nederland terug, samen met hun kinderen Klaasje (Sien) en Dirk Jan, die toen respectievelijk 21 en 18 jaar waren, en met de kleine Katie, die ruim 4 jaar was. Ze gingen in Naarden wonen. Zoals het hoorde meldde Theodorus zich op het stadhuis om zich te laten inschrijven in het bevolkingsregister. Hij gaf Katie daarbij echter aan als zijn dochter Theodora Klaasje Beijen, geboren in Edinburgh op 5 december 1908.In de kolom 'Aanmerkingen' (hieronder niet weergegeven) schreef de ambtenaar: "Op eigen aangifte ingeschreven". Die opmerking sloeg op het hele gezin, maar misschien had de ambtenaar vooral twijfels over de status van het jongste kind. 
De naam Theodora Klaasje was uiteraard afgeleid van de namen van Theodorus Beijen en Klaasje Lustig. Volgens informatie die ik gekregen heb van diverse verwanten van dit takje werd de stiefdochter in familiekring Dora genoemd. Dat moet afgeleid zijn van Theodora. Niemand kon me echter vertellen wat de precieze achtergrond van haar verblijf in dit gezin was.
Naar Bussum, Hilversum en het Leger des HeilsAl na ruim drie maanden verhuisde Theodorus met zijn gezin van Naarden naar Bussum. Ook daar werd Dora ingeschreven als Theodora Klaasje Beijen. Datzelfde gebeurde toen het gezin in 1918 in Hilversum ging wonen.In 1919, toen Dora tien jaar was, werd ze opgenomen in een kinderhuis van het Leger des Heils in Naarden. Dat huis was in principe bedoeld voor "aan ouderzorg tekortkomende kinderen". Het is niet duidelijk waarom Dora daarheen ging. Er zijn geen aanwijzingen dat zij in het gezin van Theodorus en Klaasje onvoldoende zorg kreeg. Er is wel een relatie tussen de familie Beijen en het Leger des Heils aan te wijzen: Klaasje (Sien) Beijen (13.45), de jongste eigen dochter van Theodorus en Klaasje, was tientallen jaren actief binnen het Leger des Heils. Misschien vond men het voor de ontwikkeling van Dora beter om in dat huis op te groeien. Twee jaar later, in 1921, verhuisde Dora naar een ander kinderhuis van het Leger des Heils: Huize Raadhoven in Maarssen. Daar bleef ze drie jaar, tot ze ruim vijftien was. Hieronder staan oude tekeningen van de kinderhuizen in Naarden (links) en Maarssen (rechts)
Toch weer een Schotse naamNa haar vertrek bij het Leger des Heils in 1924 kwam Dora terug naar Hilversum. Deze keer kwam ze echter niet bij Theodorus senior in huis, maar bij Theodorus junior, die een jaar daarvoor met zijn vrouw Margaret Lynch en hun kinderen in Nederland was komen wonen. Dora werd opnieuw onder de naam Theodora Klaasje Beijen in het bevolkingsregister van Hilversum ingeschreven, maar opvallend genoeg deze keer als dochter van Theodorus junior. Misschien was de ambtenaar die haar inschreef een beetje in de war geraakt door de gelijkluidende namen.Iets minder in de war was een andere ambtenaar die in 1924 of 1925 de zaak controleerde en kennelijk om de een of andere reden de naam Theodora Klaasje Beijen niet vertrouwde. Hij maakte een afzonderlijke gezinskaart voor Dora en schreef in forse letters op die kaart als haar naam: Mac Saleij, Kate Terry. Daarnaast schreef hij: "Hoewel blijkens een door Th. Beijen Sr. overgelegde, niet officieele verklaring, de moeder afstand van haar kind heeft gedaan, waardoor zij aanvankelijk was genaamd Theodora Klaasje Beijen, blijft zij, tot dat het tegendeel officieel is bewezen, genaamd Kate Terry Mac Saleij.".
In 1925 verliet Dora het gezin van Theodorus junior. Ze woonde en werkte achtereenvolgens op verschillende adressen in Hilversum als dienstbode.
Getrouwd met Gerrit van DijkIn 1932 trouwde Dora in Hilversum met Gerrit van Dijk. In de huwelijksakte stond haar juiste naam: Katie Terry McSaley, en dus niet Kate Terry Mac Saleij. Verder stond er dat zij een "niet erkende natuurlijke volgens de wetten van haar land Engeland meerderjarige dochter" was van Nellie McSaley, en dat Nellie "zonder bekend beroep en woonplaats" was. Er was dus kennelijk al heel lang geen contact meer geweest tussen Dora en haar moeder. Waarschijnlijk was niet eens bekend of Nellie nog in leven was.
Na de Tweede Wereldoorlog emigreerde het gezin Van Dijk naar Zuid-Afrika. De verzamelfoto hiernaast is nagelaten door de eerdergenoemde Sien Beijen en is aanwezig bij de familie Salm in Schiedam.
|
Het is helaas niet bekend wat er precies in de door Theodorus senior overgelegde verklaring stond. Het is ook niet duidelijk of hij met die verklaring voor de dag is gekomen toen hij in 1913 met Dora naar Nederland kwam, of pas rond 1924, toen een ambtenaar in Hilversum kritische vragen over haar achtergrond ging stellen.
Gerrit van Dijk was afkomstig uit Hilversum en was net als zijn vader slager van beroep. Twee weken na de bruiloft verhuisden hij en Dora naar Laren, waar Gerrit een eigen slagerij begon.
In 1935 kregen Dora en haar man een zoon, die ook Gerrit werd genoemd.
|
De volgende pagina De voorpagina |
Het inhoudsoverzicht De bovenkant van de pagina |
Zoeken op deze website Contact |