De familiesite Beijen/Beyen
door Laurens Beijen
De voorpagina
Het inhoudsoverzicht
De volgende pagina
De vorige pagina
De voornamenlijst
De fotogalerij
Zoeken op deze website
Reacties of vragen

De Hengelose familie

Bijen en Bijenhuis

Een huwelijk in Oldenzaal: patroniemen

Op de vorige pagina werden bij de volkstelling van 1748 onder andere Jan Bien en zijn vrouw Gese met hun twee kinderen Herm en Willem genoemd. Zij woonden in wat op die pagina het 'ene huis' wordt genoemd.
Frank Steggink ontdekte in het gereformeerde ondertrouwboek van Oldenzaal de volgende inschrijving, waaruit blijkt dat Jan en Gese hoogstwaarschijnlijk in 1744 getrouwd zijn.



Volgens het register ging Jan Herremsen uit Weerselo op 26 juli 1744 in ondertrouw met Greete Willemsen uit Rossum, en trouwden ze op 10 augustus 1744.
Opvallend is dat de predikant bij deze inschrijving geen boerderijnamen, maar patroniemen gebruikte. Ze laten zien dat de vaders van Jan en Greete respectievelijk Herman en Willem moeten hebben geheten. In combinatie met de datum van het huwelijk en de data van de hierna genoemde dopen is dat een sterke aanwijzing dat deze Jan en Greete dezelfden waren als de Jan en Gese van de volkstelling van 1748. Hun twee eerste kinderen werden immers aangeduid als Herm en Willem.

Dopen in Rossum-De Lutte: Bijen en Bijenhuis

De huwelijksinschrijving van Jan en Greete zegt niets over hun godsdienstige achtergrond: tot 1795 moesten in Overijssel alle huwelijken in een gereformeerde kerk worden geregistreerd. De kinderen van het echtpaar werden katholiek gedoopt: in de statie van Rossum-De Lutte. Het woord 'statie' werd gebruikt voor parochie in de tijd waarin de uitoefening van het katholieke geloof alleen oogluikend was toegestaan. Weerselo viel destijds kerkelijk onder Rossum-De Lutte.
Uit het doopboek blijkt dat het echtpaar verspreid over de jaren 1745-1762 zeven kinderen liet dopen. De namen van de ouders werden in het doopboek nogal wisselend geschreven. Daarbij moet bedacht worden dat Jan en Hannes allebei verkortingen zijn van de naam Johannes.

datumkindvadermoedergetuigen
18-08-1745HermannusJoannes BienhuijsMargaretaJoanna olde Tijthof
07-10-1747WilhelmusBien JanMargaretaGerardus int olde Tijthof
04-06-1750HermannusHannes BienhuijsMargaritaJoanna olde Tijthof
13-03-1752GesinaBien JanMargaritaGesina Egbers
11-05-1755HermannusJan BijenhuisGreete TiethofJan opt olde Tiethof, Bertha Pauels
19-01-1758GertrudisJan BijenhuisGreete olde TiethofJan olde Tiethof, Geertjen Bijen
18-01-1762Gerrardus JoannesJan BienhuijsGrete uit olde TiethofJenne uit olde Tiethof, Paulus Lubbert

Bij alle zeven dopen werd vermeld dat het gezin in Weerselo woonde. Het feit dat er in 1750 opnieuw een Hermannus werd gedoopt, en in 1755 nog een keer, duidt erop dat de eerste twee jongens met die naam jong zijn overleden. Dat de huisvrouw bij de volkstelling Gese werd genoemd en niet Grete of iets dat daarop lijkt is waarschijnlijk te wijten aan slordigheid van degene die de namen noteerde.
Het feit dat in de naam van de vader van de kinderen de uitgang 'huis' twee van de zeven keer werd weggelaten en een keer werd doorgestreept duidt erop dat Jan doorgaans kortweg Biën werd genoemd.
De naam van de moeder van de kinderen, Olde Tiethof of Olde Tijthof, komt ook bij diverse getuigen voor. Die naam moet zijn ontleend aan het erf Tijthof (Tijdhof, Tiethof) uit het Twentse Rossum.

Hieronder staan afbeeldingen van de doopinschrijvingen uit 1745, 1747 en 1755. Op de derde afbeelding is te zien dat in de naam Bijenhuis later 'huis' is doorgekrast:





Wilhelmus Bijen(huis) en zijn kinderen

Alleen via de in 1747 geboren Wilhelmus werd de naam Bijen(huis) voortgezet. Hij trouwde op 18 november 1782 in de statie van Rossum-De Lutte met Jenne Steffens uit Nijstad bij Weerselo:



'Wilm Bijen ex Werselo, et Jenne Steffens in Nistadt, testibus R.D. Niehuis et Terlinde etc.'

Er zijn vier doopinschrijvingen bekend van kinderen van dit echtpaar, de eerste drie uit de statie van Rossum-De Lutte en de vierde uit Deurningen. Dat de vierde doop in Deurningen was, komt waarschijnlijk doordat Willem en zijn vrouw tussen 1788 en 1792 in de omgeving van Deurningen zijn gaan wonen. Frank Steggink gaat ervan uit dat dat op een boerderij Kuipers in de buurtschap Hasselo was.
De gegevens van de vier dopen zien er zo uit:

datumkindvadermoedergetuigen
01-12-1783JoannesWillem BijenhuisJenne SteffenshuisGerrit Jan Steffenshuis, Gesine Bijenhuis
28-10-1785GetrudisWillem BijenhuisJenne SteffenshuisHermen Bijenhuis, Jenne Steffenshuis
28-03-1788HerminaWillem BijenhuisJenne SteffenshuisGerritJan Bijen, Getruit Steffens
07-11-1792Gerardus Jo[anne]sWilhem BienJohanna BienGerardus Jo[anne]s Brugginck, Gesina Bien

In het doopboek van Deurningen werden de ouders iets anders aangeduid dan in Rossum-De Lutte: het achtervoegsel 'huis' achter Bijen is steeds weggelaten, Jenne is vervangen door het wat deftiger Johanna, en haar eigen achternaam is vervangen door die van haar man.

Helaas ontbreekt hier waarschijnlijk de doopinschrijving van op zijn minst nog een zoon. Dat wordt toegelicht op de volgende pagina.


   De volgende pagina

De voorpagina
Het inhoudsoverzicht

De bovenkant van de pagina
Zoeken op deze website

Reacties of vragen